ПРОБЛЕМИ РЕГІОНАЛЬНОГО РОЗВИТКУ І ДЕЦЕНТРАЛІЗАЦІЇ УДК 332.146:330.341.1 1ДУ "Інститут економіки та прогнозування НАН України" РОЗКРИТТЯ ПОТЕНЦІАЛУ СМАРТ-СПЕЦІАЛІЗАЦІЇ ДЛЯ ПОДОЛАННЯ РЕГІОНАЛЬНОЇ СТРУКТУРНОЇ ІНЕРТНОСТІ В УКРАЇНІ У статті досліджено передумови становлення та розвитку концепції смарт-спеціалізації в ЄС, визначено основні характеристики смарт-спеціалізації та її спрямованість на пом'якшення регіональних проблем, які перешкоджали реалізації регіонального потенціалу та унеможливлювали технологічні зміни в базових галузях регіональної економіки. З’ясовано, що основним принципом смарт-спеціалізації, який відрізняє цей інноваційний підхід до визначення пріоритетів регіонального розвитку від попередніх, є підприємницьке відкриття. Проаналізовано європейський досвід запровадження смарт-спеціалізації, який грунтується на її чіткому взаємозв’язку з основними складовими європейської політики економічного зростання – регіональною, промисловою та інноваційною. Також розглянуто процес запровадження смарт-спеціалізації в Україні, виявлено його особливості, які полягають у використанні підходів смарт-спеціалізації для врахування регіональних особливостей промислового розвитку країни. Обгрунтовано недоцільність та невиправданість переважання промислової складової над іншими аспектами концепції смарт-спеціалізації. Надано пропозиції щодо вдосконалення використання підходів смарт-спеціалізації в державній політиці України, які спрямовані на її становлення як інструменту нової регіональної політики. Ключові слова:смарт-спеціалізація; регіональний розвиток; диверсифікація; ЄС; Україна Бібл. 16
1. Forey D. Globalization of R&D: linking better the European economy to ‘foreign’ sources of knowledge and making EU a more attractive place for R&D investment. Report of Expert Group “Knowledge for Growth” / European Commission. – 2006. – April 4. 2. Foray D., Van Ark B. Smart specialization in a truly integrated research area is the key to attracting more R&D to Europe / Knowledge Economists Policy Brief No. 1. – 2007. – October [Електронний ресурс]. – Режим доступу : ec.europa.eu/invest- in+research/monitoring/knowledge_en.htm. 3. Foray D. Structuring a policy response to a “Grand Challenge” [Електронний ресурс]. – Режим доступу : ec.europa.eu/invest+in+research/pdf/download_en/ selected_papers_en.pdf. 4. Foray D., David P., Hall B. Smart specialization. From academic idea to political instrument, the surprising career of a concept and the difficulties involved in its implementation / MTEI Working Paper No. 2011.001. – Lausanne : Еcole Polytechnique Federale de Lausanne, 2011. – 16 р. 5. Foray D., Goenaga X. The Goals of Smart Specialisation. – Luxembourg : Publications Office of the European Union, 2013. – 14 p. 6. Foray D. From Smart Specialisation to Smart Specialisation Policy / European Journal of Innovation Management. – 2014. – Vol. 17. – Iss. 4. – Р. 492–507. 7. Pyka J., Janiszewski A. Smart specializations in regional innovation ecosystem [Електронний ресурс]. – Режим доступу : dspace.tneu.edu.ua/bitstream/ 316497/11357/1/Pyka%2C%20J.pdf. 8. Nowakowska A.E. New idea of building regional innovative capacities – smart specializations // Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica. – 2016. – Vol. 2. – No. 320. – S. 75–85. 9. Heimeriks G., Balland P. How smart is specialisation? An analysis of specialisation patterns in knowledge production // Science and Public Policy. – 2015. – October 19. – S. 1–13. 10. Aranguren M.J., Wilson J.R. What can experience with clusters teach us about fostering regional smart specialisation? / Orkestra+Basque Institute of Competitiveness and Deusto Business School Forthcoming in Ekonomiaz. – 2013. – June. – 22 р. 11. Foray D. Smart specialisation and the New Industrial Policy agenda / Policy Brief No. 8 [Електронний ресурс]. – Режим доступу : ec.europa.eu/research/ innovation+union/pdf/expert+groups/i4g+reports/i4g_policy_brief_8_+_smart_ specialisation.pdf. 12. Markowska M.,Kusterka-Jefmanska M., Jefmanski B. Analysis of Smart Specialization in European Regions Using Fuzzy Classification // Argumenta Oeconomica. – 2016. – No. 2 (37). – S. 31–65. 13. Ahner D., Landabaso M. Regional Policies in Times of Austerity // European Review of Industrial Economics and Policy. – No. 2, i topics [Електронний ресурс]. – Режим доступу : revel.unice. fr/eriep/index.html?id=3238. 14. Radosevic S., Curaj A., Gheorghiu R., Andreescu L., Wade I. Advances in the Theory and Practice of Smart Specialization. – Academic Press, 2017. – 394 р. 15. Egorov I., Dubinskyi G. Current state of S&T and innovation and perspectives of implementation of ‘smart specialization’ concept in Ukraine // Vector European. – 2016. – No. 2. – S. 8–14. 16. Дубинський Г.П. Стратегія розумної спеціалізації для України // Соціальна економіка. – 2017. – Вип. 53 (1). – С. 59–68. |